Columna de José Carlos Arévalo Quijano

Chillmay llaqtaqa, tarikun Chiara suyupi, chaymi lluqilawman kachkan yaurecc, tambo alliqninman Chiara waqtanman sanja pampa Chaccrampa. Del pozo, O. (2020) payqa 67 watayuq, llaqtanmi CHillmay...

“La educación intercultural, promueve relaciones de igualdad, comunicación e interacción entre personas o grupos con identidades culturales específicas que promueve cooperación entre personas procedentes...

El Perú como otros países del mundo cuentan con expresiones culturales muy diversas; hasta el cansancio escuchamos que somos un país multicultural, multiétnico, pluricultural;...

Kiwicha sachaqa amarantáceas ayllumanta hinallataq wiñan utqayllaman, rapinkunapas, tullunpas, chaymantapas waytanpas kullikuna, utaq qurikunapas. kaytaqa tarirqaku ayakunapa waqtanpi tawa waranqa wata ñawpaqta, Kaysi uywasqa...

Pomacocha llaqtaqa uñalla llaqta kaspanpas, yunka ukuyuq chaynallataq qichwayuq, kikin llaqtaqa tarikun chaykunapa chawpimpim. Yunka ukuqa kachkan llaqtapa urayninmanmi, qaqakunaraq pampakunaraqmi, yunka ukumanqa tukun chicha...

La Escuela Profesional de Educación Primaria Intercultural, los grupos de investigación UNAYPACHA, GICA de la Universidad Nacional José María Arguedas; está invitando al Webinar...

Kay ayllunchikpin, lliw runakuna, llamkanku, tukuy imapi, chaymi riqsinanchiq sutinkunamanta. Tanta ruraq Panadero Yachachiq Profesor Uywa uywaq Ganadero Kiru hampiq Odontólogo Kaspi llaqllaq Carpintero Wasi ruraq Albañil Qatuq Comerciante Llimpiq Pintor Wayra wasipi rimaq Locutor Hamawta Científico Taripaq Investigador Willakuy apaq Periodista Allwiq Artesano Qillqa paqarichiq Escritor Rantiq Comprador Mitu llamkaq Alfarero Unquy hampiq Enfermera Mikuy wakichiq Nutricionista Uywa hampiq Veterinario Ahayu kamayuq Psicólogo Unquykuna...

Los docentes, estudiantes, de las Universidades, Institutos de Educación Superior, ONGs que han incorporado la difusión y defensa de las lenguas originarias en las...

Apurímac, Huamanga, Huancavelica, lliw umalliqkuna, runakuna, warmi, qari, minkarikuspankun, kay punchawkuna chayachinqaku Congreso ukuman kay llasaq qillqata, chaypaqmi, sapa suyupi muyuchkan sutikichikta hinallataq riqsichikuynikichikta...

Paniy Carmen Julia nin kay sumaq “Lliupapuquio” llaqtacham tarikun, San Jerónimo suyupi, Antawaylla ukupi; kimsa waranqa pichqa pachak runakunam tiyanku kay llaqtachapi. Wakin runakunam chakrapi...

Riksichinaypaq kay llaqtapiqa ¿imakunatan ruwanku llaqtamasinchikkuna?, chaymi qallarisaq imaynan qawarikun kaquiabamba llaqta chaynaqa kay llaqtaqa ruyru iman chawpinlaw. qallariyninpi kachkan Aysaywanan, Pulluri, Olivos, Kaquiabamba...

Mama Teofilan nirga Uripa llaqtapi kay waka qiruytaqa rurarqakum, kawsaykuna taqina ukupi wakakunaqa lliw ayllukunapa, urqukunamanta qampumun uywakuna,panqakuna, sumaq qiwakuna mikunankupaq, chaypim waka markayqa...

¿Imaynatataq Turpopi niñuchanta raymichanku?, Chaymi kay raymichakuyqa apakun iskay anta situwa killapi kay Turpo llaqtapi, chaypaqmi sapa wata karquyuqkuna yaykunku iskay, utaq kimsahina, ichaqa...

Sapa ayllupin ñuqanchik añanchananchik yakumamanchikta kay pachamamapi kawsasqanchikmanta, chayqa allinmi yaku raykun ñuqanchik kawsanchik, payraykutaqmi lliw Perú suyukunapi runakuna kawsachkanku chayña kaptinqa anchatam ñuqanchik...

kay ruwariyqa qallarirqa Pacucha llaqtapi 2016 watapi huk huñunakuypi taytakuchakunawan, mamakuchakunawan, machuyaq runakunawan kay ñawpaq yachaykunata qispichinapaq, kay ruwayta umallirqa Municipalidad distrital de Pacucha,...

Karu karu llaqtapis achikyayta allillamanta urpitukuna, utulukuna sumaq takiyta qallarimusqa, aswanqa paykunaqa hanaqpacha taytata mañakuchkankuhina hipallantas mama Asunta qatarispa mankakunata churkuspa yanuyta qallarisqa, tayta...

Ñawpaqmantapachan kay llaqtaqa sumaq karqa, tukuy ima kawsaykunan wiñan, uywakunapaqpas achkan karqa ichukuna; qallariyninpiqa manam runakuna karqachu, hinaspapas manam ñisu kawsaykunapas wiñarachu, pisilla runa...

Chillmay suyuchan tarikun chiara llaqtapi, chaymi ancha sumaq quñi suyu, tukuy kawsaykuna wiñan: sara papa, trigo, frejol chaymantapas wiñantaqmi miski rurukuna tunas, naranja, durazno...

Qichwapis tiyasqaku mamakucha taytakuchantin, paykunapas kasqa misin, allqun. mamakuchas upa kasqa. Chaypis, yachasqanchikmanhina ñawpaqtaqa mana akchikunapaq imapas kasqachu, hinaspapas yakupas, upiyanapaq manas kasqachu, pukyalkunamanta...

Llaqtaypiqa ñawpaqtaqa puririna, sipaspa taytanpa mamanpa wasintam rina, chaymanmi kukata, tantata, aychata apana chayniyuqmi purinan qaripa taytamaman. Chayrayku qari wawayuq ñisutam ñakarin warmipa taytamamam ayllunkuna...