SUYUNCHIKPI YACHAYKUNA

0
553

MUQA CHUTAPA
Chaki muqa, maki muqa hampikunqa mana allinta saruptinchik manachayqa urmaykuptinchikpas, machasqa, tuta purispapas, ankuchakunan chiqirparin, utaq pillutunchikuna pawarpariptin chakiqa qiwirparikun, puriytapas mana atinaykikama, aswanqa punkirparin, quyullaña churakun chayna qapiruwaptinchiqa tullu chutaq nisqanmanmi rina manachayqa aswanmi kanman chaymi chay yachaq chutapasunki.
Yachaq Zuñiga, D.(2020) kaynata nin:
Achka runan qiwin chakintaqa chaymi wasiyman hamunku chaypin muqakuqkunataqa qapariykachin, millaytan nanan kay chutapaqa, kaytaqa sumaqllatan ruwana chay chiqi ankuchakunatam huñuna kay kawra wirawan, wallpapa inqunriyanwan, sumaqta ruwaruspan kay huñiniraq maytuwan sumaqta mankuna manachayqa chiri pasaruptinqa aswanmi nanaykunqa, chaywanmi muqataqa chinkachina.
QAYQA
¿Imaynanpitaq qayqa qapiwanchik? Qayqaqa qapiwanchik pi ayllunchikpas wañunanpaqmi, iskay utaq huk punchawkunahina wañunanpaq kachkaptin, aylluyki utaq mikuqmasiki wañunanpaqmi, chaymi qanpikunki (aqinqu, rura, marku, rayan) chaykunatan qaturparispa ispaypi upyarparina chayllan chay nanaynikita allinyachin, wiksaykin chay qayqawanqa nanasunki.
Qayqasunkimantaqmi almata chay atawllanpiraq rikuptiki chaypin waspiynin aypaykamusuptiki (Chipana, 2020).
SAYMA
Chakrapaq saymay: Chakrapaq saymakunataqa ruwanku, kaykunawan:
Ø Kuka
Ø Winu
Ø aqa
Ø kawsaykuna (papá, uqa, maswa, hawas, siwara, etc).
Ø miskikuna, pasas, chuqulati
Ø miskipakuna (naranqa, manzana, uva, mandarina, fresa)
Ø pitana
Kay saymaytaqa ruwanku chakra ukupi tuquykuspa, insinsukunawan llampuwan saymakuspa kañan.
Wasipaq saymay
Ø kuka
Ø qatqi
Ø miskipakuna
Ø llampu
Ø insinsu
Ø pitana
Wasipaq saymaspaykiqa wasi ukipin panpanayki.
Uywakunapaq saymay
Ø kuka
Ø qatqi
Ø miskipakuna
Ø llampu
Ø insinsu
Ø pitana
Uywakunapaq ruwankiqa, yachaqta tapukuspaykin sichus urqu tayta munan uku saymata icha saymatachus munan chayhinaman ruwanaykipaq.
Uku sayma niptinqa allpata tuquspan panpana.
hawa sayma kaptintaqmi mana panpanachu, kañana uywaykupa puñunam chaypi. Kay saymamantam rimarqa (Pocco, 2020).

¿Qué opinas?

DEJA UNA RESPUESTA

Por favor ingrese su comentario!
Por favor ingrese su nombre aquí